เมื่อฝนหมด เสียงสงครามจะคึกโครมอีกไหม
พฤศจิกายน ฤดูเก็บเกี่ยว ฟ้าหน้าหนาวกำลังเป็นสีฟ้าสด
ในช่วงเพาะปลูกที่ผ่านมา ข่าวการปะทะระหว่างทหาร KNU และกองทัพพม่าซึ่งได้กำลังสนับสนุนจากกองกำลัง BGF อาจลดลงบ้าง เพราะ KNU ยังไม่อยากรุกเปิดศึกยึดคืนพื้นที่จากกองทัพพม่าในขณะที่ชาวบ้านยังเกี่ยวข้าวไม่เสร็จ
ปีนี้ชาวบ้านไม่สามารถเพาะปลูกได้เต็มที่ ส่วนหนึ่งต้องหนีภัยจากการโจมตีทางอากาศอยู่ 3 เดือน และผู้คนที่อยู่ตอนในมื่อตรอก็พบกับการเสริมกำลังทั้งทหารพม่าและ BGF เข้ามาเรื่อย ๆ ซึ่งเมื่อมีการปะทะกันคราใด BGF ซึ่งเป็นทหารกะเหรี่ยงแตกทัพจาก KNU เมื่อกาลก่อน ก็ตอบโต้ด้วยการยิงปืนใหญ่เข้าใส่พลเรือน ไม่ต่างกับที่กองทัพพม่าทำ
ดังภาพที่ปรากฎเบื้องล่าง กระสุนปืนใหญ่ยิงเข้าพื้นไร่นาและหมู่บ้าน สะเก็ดระเบิดถูกฝูงควายล้มตายอย่างน่าเศร้า
พื้นที่ทำไร่นั้นหายากเต็มที มีการฝังกับระเบิดไว้จนมีผู้คนตกเป็นเหยื่อขณะอยู่บนผืนไร่ของตัว คำให้สัมภาษณ์ของชาวบ้านหญิงชายหลายคนในวิดีโอที่เผยแพร่เล่าถึงเหตุการณ์ไว้คล้ายคลึงกันว่า พื้นที่ทำไร่ที่ปลอดภัยนั้นหายาก ที่แห่งไหนห่างไกลฐานทัพพม่าและปลอดระเบิดก็มักมีคนจับจอง พวกเขาเสี่ยงทำไร่อยู่ไม่ห่างจากฐานทัพพม่านัก จึงถูกพบตัวเข้าในวันหนึ่ง แล้วทุกคนก็ถูกซ้อม เตะ-ต่อย-กระทืบ-ตบหน้า ก่อนจะถูกบังคับให้เป็นลูกหาบแบกของให้
อย่างไรก็ดี ตลอดฤดูฝนนี้ก็มีรายงานถึงทหารพม่าหนีทัพอยู่จำนวนหนึ่ง บางแห่งกระทั่งละทิ้งฐานของตนโดยไม่ได้มีคำสั่งใด ๆ จากหน่วยเหนือ นอกจากนี้ ปฏิบัติการตอบโต้พลเรือนอย่างเหี้ยมโหดของกองทัพพม่านั้น ในอีกแง่มุมหนึ่ง ก็แสดงให้เห็นถึงความหวาดกลัวที่ถูกส่งมาให้อยู่ในวงล้อมของสงครามที่ไม่มีทางจบลงง่าย ๆ
หมดฝน ฟ้ากระจ่าง เริ่มเข้าสู่ฤดูกาลแห่งการสู้รบ ชาวบ้านยังคงยืนหยัดอยู่ในพื้นที่ที่ถือว่าเป็นบ้านของตนไม่ว่าจะต้องหลบ แอบ เสี่ยง และคอยหาหนทางเอาตัวรอดอยู่เสมออย่างไร ความปราถนาของพวกเขาไม่ได้มีมากมาย เพียงต้องการให้ทหารพม่าออกไปจากบ้าน
และหากมีการสู้รบจนหาพื้นที่หลบซ่อนไม่ได้ ก็ขอเพียงข้ามน้ำสาละวินมาพักอยู่กับเพื่อนบ้านเป็นการชั่วคราวเท่านั้น คำถามก็คือ หากเสียงของสงครามดังคึกโครมอีกครั้ง ประเทศไทยจะปฏิบัติกับพวกเขาเมื่อเมื่อต้นปีที่ผ่านมาอีกไหม
