เมื่อเวลา 22:15 น. ของคืนวันที่ 28 มกราคม พ.ศ. 2540 กลุ่มชายติดอาวุธมากกว่าร้อยคนสวมเครื่องแบบสีดำหรือชุดพรางข้ามพรมแดนจากพม่า/เมียนมาร์มายังอำเภอแม่สอดในประเทศไทย จุดหมายของพวกเขาคือค่ายผู้ลี้ภัยห้วยกะลอก ซึ่งอยู่ห่างจากชายแดนประมาณสามกิโลเมตร กองกำลังเหล่านี้ซึ่งผู้ลี้ภัยเชื่อว่าเป็นกำลังผสมของกองทัพพุทธกะเหรี่ยงประชาธิปไตย (DKBA) และรัฐบาลทหารเมียนมาร์ในขณะนั้น คือ สภาฟื้นฟูกฎหมายและความสงบเรียบร้อยแห่งรัฐ (SLORC) ได้ยิงอาวุธและตะโกนข่มขู่ให้ผู้คนกลับไปเมียนมาร์ ปล้นสะดมบ้านเรือนและปล้นชิงทรัพย์ผู้คนที่วิ่งหนีด้วยความหวาดกลัว ทั้งค่ายถูกเผาจนเป็นเถ้าถ่าน
ผู้ลี้ภัยรายงานว่าไม่มีการดำเนินการใด ๆ จากหน่วยรักษาความปลอดภัยของไทยที่ถอนตัวออกจากพื้นที่ก่อนหน้านั้นอย่างน้อยเก้าชั่วโมง ผู้ลี้ภัยกว่า 6,500 คนไร้ที่อยู่อาศัย มีผู้เสียชีวิตหนึ่งคนและมีการบันทึกผู้บาดเจ็บจำนวนหนึ่ง
เหตุการณ์นี้เป็นหนึ่งในสี่เหตุโจมตีที่เกิดขึ้นในเดือนเดียวกันของปีเดียวกันในสี่ค่ายผู้ลี้ภัยตามแนวชายแดนไทย-เมียนมาร์ ยังมีการโจมตีอีกหลายครั้งในช่วงปี 2538-2541 จุดประสงค์ของการโจมตีเหล่านี้ชัดเจนว่าต้องการทำให้ผู้ลี้ภัยหวาดกลัวจนต้องกลับไปเมียนมาร์เพื่อเป็นฐานสนับสนุนพลเรือนสำหรับ DKBA แทนที่จะอาศัยอยู่ในประเทศไทยเป็นหลักฐานมีชีวิตของความโหดร้ายในเมียนมาร์
ความพยายามเหล่านี้ของรัฐบาลทหารเมียนมาร์ในการข้ามพรมแดนโดยใช้ DKBA เป็นตัวแทนมีเป้าหมายเพื่อเงียบเสียงและกำจัดชุมชนผู้ลี้ภัยตามแนวชายแดน ซึ่งเป็นการละเมิดอธิปไตยดินแดนของประเทศไทยอย่างชัดเจน การตอบสนองของประเทศไทยที่เป็นที่รู้กันในที่สาธารณะคือการย้ายผู้ลี้ภัยไปยังค่ายใหม่ที่อยู่ไกลจากชายแดนมากขึ้น แม้ว่าค่ายผู้ลี้ภัยที่ใหญ่ที่สุดซึ่งถูกโจมตีเช่นกันยังคงอยู่ในที่ตั้งเดิมจนถึงปัจจุบัน
หนึ่งในเป้าหมายที่เป็นไปได้ของการโจมตีถูกบรรลุอย่างชัดเจน ตั้งแต่นั้นเป็นต้นมาผู้ลี้ภัยตามแนวชายแดนได้รับการมองว่าเป็นภัยคุกคามต่อความมั่นคงของชาติอย่างน้อยสองทศวรรษ
At 10.15 PM on the night of the 28th of January 1997, over a hundred armed men dressed in black or camouflage uniforms crossed the border from Burma/Myanmar to Mae Sot district in Thailand. Their destination was Huay Kalok refugee camp, about three kilometers from the borderline. The troops, which refugees believed to be a combined force of the Democratic Karen Buddhist Army (DKBA) and Myanmar military government, the then State Law and Order Restoration Council (SLORC), fired their weapons, shouted to threaten people to return to Myanmar, looted houses and robbed those running in fear. The whole camp was burned to ashes.
The refugees reported that there was no action from the Thai security unit that withdrew well before from the area: at least nine hours earlier. Over 6,500 refugees were left homeless, one killed and a number of injuries were documented.
The incident was one of the four attacks that occurred in the same month of the same year to four refugee camps on the Thai-Myanmar border. There were many more attacks during 1995-1998.2 The aims of these attacks were clearly to terrorize refugees into returning to Myanmar to form a civilian support base for the DKBA instead of being crowded in Thailand as living evidence of atrocities in Myanmar.
These attempts by Myanmar’s military government to reach across the border using its DKBA proxies were designed to silence and eradicate the border based exile community, were a clear violation of Thailand’s territorial sovereignty. Thailand’s response that was known to the public was the relocation of refugees to new camps further from the border, although the biggest refugee camp that was also attacked has remained in the same location until present.
One of the possible objectives of the attacks was clearly achieved. Since then, refugees on the border have come to the light and been portrayed as a threat to national security for at least a couple of decades after.
၁၉၉၇ ခုနှစ် ဇန္နဝါရီလ ၂၈ ရက်နေ့ည ၁၀း၁၅ မိနစ်တွင် အနက်ရောင် ဝတ်ဆင်ထားသော သို့မဟုတ် ရုပ်ဖျက်ထားသော တစ်ရာကျော်ရှိသော လက်နက်ကိုင်များသည် မြန်မာနိုင်ငံ နယ်စပ်မှ ထိုင်းနိုင်ငံ မဲဆောက် ခရိုင်သို့ ဖြတ်ကျော်လာခဲ့သည်။ သူတို့၏ ရည်မှန်းချက်မှာ နယ်စပ်မှ သုံးကီလိုမီတာခန့် ကွာဝေးသော ဟွေးကလုပ် ဒုက္ခသည် စခန်းဖြစ်သည်။ ဒုက္ခသည်များ၏ ယုံကြည်မှုအရ ဒီမိုကရက်တစ် ကရင် ဗုဒ္ဓဘာသာ တပ်မတော် (DKBA) နှင့် မြန်မာ အစိုးရ သို့မဟုတ် နိုင်ငံတော် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု တည်ဆောက်ရေး အဖွဲ့ (နဝတ) ၏ စစ်တပ် တို့ ပူးပေါင်းတပ်ဖွဲ့က သူတို့၏ သေနတ်များကို ပစ်ဖောက်လျက် လူများကို မြန်မာနိုင်ငံသို့ ပြန်ကြရန် ခြိမ်းခြောက် အော်ဟစ်ခဲ့ကြသည်၊ အိမ်များနှင့် ကြောက်လန့်တကြား ထွက်ပြေးနေသော လူများကို လုယက်ခဲ့ကြသည်၊ ထို့နောက် စခန်းတစ်ခုလုံးကို ပြာကျသည် အထိ မီးရှို့ခဲ့ကြသည်။
ဒုက္ခသည်များ၏ အစီရင်ခံချက်အရ ကိုးနာရီခန့် စောပြီး ထိုဒေသအတွင်းမှ ဆုတ်ခွာသွားသည့် ထိုင်း လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ထံမှ မည်သည့် အရေးယူ ဆောင်ရွက်မှုမှ မရှိခဲ့ပေ။ ဒုက္ခသည် ၆,၅၀၀ ကျော် အိုးအိမ်မဲ့ ဖြစ်သွားခဲ့သည်၊ တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ပြီး အများအပြားဒဏ်ရာ ရရှိခဲ့ကြောင်း မှတ်တမ်းတင်ခဲ့ကြသည်။
ဤဖြစ်ရပ်သည် ထိုင်းမြန်မာနယ်စပ်ရှိ ဒုက္ခသည် စခန်း လေးခုတွင် တစ်နှစ်ထဲ တစ်လထဲတွင် ဖြစ်ပွားသည့် ဖြစ်ရပ် လေးခု အနက်မှ တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၁၉၉၅-၁၉၉၈ ခုနှစ်များအတွင်းတွင်လည်း အလားတူ ဖြစ်ရပ်များ အများအပြား ဖြစ်ခဲ့သည်။ တိုက်ခိုက်မှုများ၏ ရည်ရွယ်ချက်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ဒုက္ခသည်များအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများနှင့် ပတ်သက်၍ သက်ရှိ သက်သေများ အဖြစ် လူအုပ်စုလိုက် ရှိနေခြင်းထက် DKBA ကို ထောက်ခံသော အရပ်သား စခန်းတစ်ခု အဖြစ် ဖွဲ့စည်းရန်အတွက် မြန်မာနိုင်ငံဘက်သို့ ပြန်စေရန် ခြိမ်းခြောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။
ပြည်ပရောက် လူထုအသိုင်းအဝိုင်းများအား အသံတိတ်စေရန်နှင့် ရှင်းလင်းရန် မြန်မာ စစ်တပ် အစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းချက်များမှာ ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ချိုးဖောက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ လူထုကို လူသိရှင်ကြား အသိပေးသည့် ထိုင်းအစိုးရ၏ တုန့်ပြန်ချက်မှာ နယ်စပ်နှင့် ပိုဝေးသော စခန်းသစ်များသို့ ဒုက္ခသည်များအား ပြောင်းရွှေ့နေရာချထားခြင်း ဖြစ်သည်။ တိုက်ခိုက်မှုကို ခံခဲ့ရသည့် အကြီးဆုံး ဒုက္ခသည် စခန်းမှာမူ လက်ရှိအချိန်ထိ မူလနေရာတွင်သာ ဆက်လက် တည်ရှိဆဲ ဖြစ်သည်။
တိုက်ခိုက်မှုများ၏ ဖြစ်နိုင်ချေရှိသော ရည်မှန်းချက်များအနက် တစ်ခုကို ရရှိသည်မှာ ရှင်းလင်းလှသည်။ ထိုအချိန်မှ စ၍ ထိုင်းအစိုးရများနှင့် မီဒီယာများက နယ်စပ်တွင်ရှိသော ဒုက္ခသည်များသည် ထိုင်းနိုင်ငံ၏ အမျိုးသား လုံခြုံရေးကို ခြိမ်းခြောက်သည်ဟု မီးမောင်းထိုးပြသော အချက်ဖြစ်သည်။
บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของงานวิจัย “We Don’t feel Safe” ที่ว่าด้วยการปราบปรามข้ามชาติต่อชาวเมียนมาพลัดถิ่นในอำเภอแม่สอด จังหวัดตาก โดยสามารถดาวน์โหลดงานวิจัยเป็นภาษาเมียนมาร์ และภาษาอังกฤษได้ตั้งแต่วันที่ 20 มิถุนายนนี้ (วันผู้ลี้ภัยสากล)
This article is a part of “We Don’t feel Safe” Participatory research on transnational repression against Myanmar diaspora In Mae Sot, Thailand. The full report in English and Burmese is available for download on World Refugee Day, 20 June 2024.
#WorldRefugeeDay#Worldrefugeeday2024#Refugee#TNR#transnationalrepression#WeDon‘tFeelSAFE
