สารคดีโดย Wild Bird Film
อดีตนักเรียน migrant school สมาชิกโครงการเกี่ยวก้อย เพื่อนไร้พรมแดน
นับแต่ 26 มี.ค. 63 ที่รัฐบาลประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินฯจากการแพร่ระบาดของโควิด 19 ชีวิตของเด็ก ๆ ในศูนย์การเรียนของผู้ย้ายถิ่นข้ามชาติ หรือ ‘migrant school’ จำนวน 45 แห่งในอ.แม่สอด จ.ตาก ก็ไม่เคยกลับคืนสู่ภาวะปกติ ในขณะที่โรงเรียนไทยและ ‘migrant school’ ทั่วประเทศได้จะเปิดให้เด็ก ๆ ได้ไปเรียน เล่น และทำกิจกรรมต่าง ๆ แล้ว โดยอาจประกาศหยุดบ้างสถานการณ์ migrant school แม่สอดก็ไม่เคยได้รับอนุญาตให้เปิดเลยตลอดกว่า 10 เดือนที่ผ่านมา จนถึงปัจจุบัน
1 ก.ค. 63 เมื่อโรงเรียนไทยเปิดเทอมหลังจากล่าช้ามากว่าเดือน migrant school ที่แม่สอดก็ไม่สามารถผ่านการประเมินเกณฑ์ความปลอดภัยฯ 44 ข้อของกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทั่งแม้ในอีก 1-2 เดือนถัดมาที่โรงเรียนไทยทั้งหลายได้ผ่อนคลายมาตรการเข้มงวดลงจนบางแห่งแทบจะไม่เห็นนักเรียนใส่หน้ากากอนามัย migrant school ในแม่สอดก็ยังได้รับการสนับสนุนให้จัดเพียง home-based learning คือให้ครูไปพบกลุ่มนักเรียนตามแต่ละชุมชนทั่วแม่สอด เท่านั้น
อย่างไรก็ดี migrant school 16 แห่งที่พอมีต้นทุน ก็ได้พยายามปฏิบัติตามเกณฑ์ 44 ข้อทุกวิถีทาง จนกระทั่งผ่านการประเมินโดยศูนย์ประสานงานการจัดการศึกษาเด็กต่างด้าว และได้รับอนุญาตให้เปิดได้ โดยมีเงื่อนไขว่านักเรียนและครูจะต้องไม่ใส่เครื่องแบบนักเรียน เสมือนเป็นการยังไม่ได้เปิดเรียนจริง
ทว่า เพียง 1 วันก่อนการเปิดเทอมดังหวังเมื่อ 12 ต.ค. 63 ก็เกิดการตรวจพบผู้ติดเชื้อรายใหม่ 3 รายเป็นพบคนขับรถขนส่งสินค้าจากพม่ามาแม่สอด ผลก็คือโรงเรียนในความดูแลของเทศบาลประกาศปิด 2 วัน ก่อนที่จะเปิดใหม่ด้วยเหตุผลว่า นักเรียนจากชุมชนเสี่ยงอยู่ในระหว่างล็อคดาวน์อยู่แล้ว จึงไม่มีความเสี่ยงที่โรงเรียน หาก migrant school ที่กำลังจะเปิด ก็ต้องปิดต่อไป
ปลายปี 2563 สถานการณ์โควิดในพม่ารุนแรงยิ่งขึ้น เริ่มพบเคสคนไทยที่ไปทำงานในคาสิโนพม่ากลับมาด้วยโควิดเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จนในที่สุดจึงมีการประกาศปิดโรงเรียนในเขตแม่สอดตั้งแต่หลังปีใหม่ และเมื่อเกิดการพบคลัสเตอร์ใหม่ในตลาดกับชุมชนแรงงานข้ามชาติ คำสั่งปิดก็ต่อเนื่องมาจนถึง 19 ก.พ. 64
ณ วันนี้ migrant school ทั้งหมด 45 แห่ง ยังไม่เปิดให้นักเรียนกว่าหกพันคนได้ไปโรงเรียน จำนวนนักเรียนลดลงมาจากปีการศึกษา 2562 มาก และยังมีทั้งนักเรียนและครูกว่าพันที่ยังติดค้างอยู่ในฝั่งพม่า ทั้งนี้ โรงเรียนรัฐไทยในแม่สอดที่เปิดได้แล้วในสัปดาห์นี้ก็ล้วนมีนักเรียนข้ามชาติอยู่ด้วยเป็นสัดส่วนสูง บางแห่งเป็นนักเรียนข้ามชาติเกือบทั้งโรงเรียน สัญชาติของผู้เรียนจึงอาจไม่ใช่ปัจจัยสำคัญของการปิดหรือเปิดโรงเรียนแต่อย่างใด ทว่า…
ขอเชิญรับชม และพิจารณา
