มีคนหายไปในวันสงกรานต์
เมื่อจู่ ๆ เมื่อวานนี้ 12 เม.ย. จำนวนผู้ลี้ภัยในข้อมูลของกระทรวงการต่างประเทศที่ส่งให้กับนักข่าวก็หายไปเป็นร้อยคน จากเดิมที่ก็มีอยู่เพียงร้อยกว่าคน เรากับมิตรสหายจึงต้องตามหา
ก่อนหน้านี้ ตามที่เพื่อนไร้พรมแดนเคยชี้แจงไปเมื่อ 9 เม.ย.ก็คือ จำนวนผู้ลี้ภัยเพียงร้อยกว่าคนที่กต.ให้กับนักข่าวนั้น นับเพียงคณะของมุขมนตรีกะเรนนีไม่กี่คนที่เข้ามาขอลี้ภัย บวกกับกลุ่มชาวกะเหรี่ยงร้อยกว่าคนที่หลบภัยอยู่ที่บริเวณใกล้ที่ทำการเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าผาแดง คือเหนือสุดใกล้รอยต่อแม่สะเรียง – มื่อตรอ – รัฐกะเรนนี
ส่วนคนอีกกว่าสองพันคน เป็นผู้ลี้ภัยที่รัฐมองไม่เห็น
ด้วยเหตุว่าที่ผ่านมา ข้อมูล เสียง และภาพที่ประชาชนได้รับ มักตรงข้ามกับข้อกล่าวอ้างของรัฐถึง “ความสมัครใจ” ของผู้ลี้ภัยในการกลับถิ่นฐาน อีกทั้งล่าสุด ยังมีรายงานข่าวถึงการปะทะและโจมตีชุมชนพลเรือนในมื่อตรออยู่ตลอดเวลา เราและมิตรสหายจึงกังวลว่า หากผู้ลี้ภัยเป็นร้อยถูกผลักดัน/กดดันให้กลับไป ก็น่าจะตกอยู่ในสภาพเสี่ยงและลำบากอย่างมาก
อย่างไรก็ดี สายวันนี้ เสียงจากริมน้ำสาละวินบอกมาว่า แม้จะมีคนย้อนกลับไปแอบดูบ้านช่องทรัพย์สินตัวเองอยู่บ้าง คนจากผาแดงเกือบทั้งหมดก็ถูกโยกย้ายมารวมกับกลุ่มชาวบ้านที่อยู่บริเวณพื้นที่ตรงข้ามฐานราท่า ตอนเหนือของแม่หนึท่า พื้นที่ดังกล่าวมีเจ้าหน้าที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าดูแลเป็นหลัก
หากเป็นเช่นนี้จริง ก็คลายความกังวลไปได้บ้าง การย้ายผู้ลี้ภัยกลุ่มย่อย ๆ ให้มาอาศัยอยู่ด้วยกันเพื่อให้สะดวกต่อการจัดการดูแลนั้นเป็นเรื่องเข้าใจได้ ทว่า การโยกย้ายคนอยู่ภายในฝั่งไทย ก็ไม่น่าทำให้ตัวเลขผู้ลี้ภัยลดลง
เพียงเขาย้ายไปอยู่อีกที่หนึ่ง แล้วจะมองไม่เห็นกันหรือไร
เรายังยืนยันเสมอว่า รัฐไทยจะต้องเริ่มต้นด้วยการยอมรับความจริงว่ามีผู้คนที่จำเป็นต้องลี้ภัย และพวกเขาจำนวนมากมายเพียงไรกำลังลี้ภัยอยู่บนแผ่นดินไทย
จากนั้นเราจึงจะก้าวเดินไปข้างหน้ากันได้ มิใช่ย่ำอยู่กับที่
13 เมษายน 2564
วันสงกรานต์
ภาพประกอบ : ผู้ลี้ภัย ณ สถานที่แห่งหนึ่งตามแนวสาละวิน ถ่ายโดย ชาวบ้านสาละวิน
