แนวรบด้านตะวันตกที่ยังไม่เปลี่ยนแปลง (3)
ล่าสุด ก่อนที่จะมีการโจมตีทางอากาศอีกครั้ง ผู้ลี้ภัยที่ถูกผลักดันกลับประเทศส่วนหนึ่งพยายามเดินทางกลับไปตั้งเพิงพักในป่าใกล้บ้าน ซึ่งอยู่ห่างจากชายแดน ลึกเข้าไปในมื่อตรอ
ในเดือนมีนาคม หลังรัฐประหาร และก่อนการโจมตีทางอากาศรอบแรก ซอ มอท ช่างภาพอิสระชาวกะเหรี่ยง ได้เดินทางท่องมื่อตรอเป็นเวลาทั้งหมด 27 วัน เขาแวะเวียนไปยังชุมชนทั้งที่เป็นผู้พลัดถิ่นอยู่ในป่า และที่ยังอยู่ในหมู่บ้าน ซึ่งก็ต้องขุดบังเกอร์เตรียมไว้สำหรับหลบภัยกันทุกบ้าน
“มีผู้หญิงสูงอายุคนหนึ่งที่อยู่คนเดียว เธอไม่ได้แต่งงาน ญาติพี่น้องก็ตายหมดจากสงครามหรือชีวิตที่ต้องหนีอยู่ตลอดเวลา ที่ตายไปล่าสุดคือน้องชายกับหลานสาว เธอบอกผมว่าเธอหนีมาตั้งแต่ยังเด็ก และไม่อยากหนีอีกต่อไปแล้ว เธอบอกว่าเธอไม่รู้อะไรมากเกี่ยวกับการเมือง แต่ขอแค่ให้ให้ทหารพม่าออกไป ปล่อยให้เธออยู่อย่างสงบ ๆ เสียที”
“ภาพของจังหวัดมื่อตรอของกะเหรี่ยง และผาปูนของพม่า มันอธิบายความขัดแย้งที่เราเผชิญอยู่มาตลอดได้ดี มื่อตรอ บนแผนที่รัฐบาลพม่าคือผาปูน (ปาปุน) ศูนย์กลางของมือตรอคือเดปู่โน่ ซึ่งชาวกะเหรี่ยงพัฒนาขึ้นเป็นเมือง มีบ้านปูน ถนน ประปา ไฟฟ้าโซลาร์ โรงพยาบาล และโรงเรียนอย่างดี (ซึ่งตอนนี้ถูกทำลายจากระเบิดไปแล้ว) แต่ศูนย์กลางของผาปูนก็คือเมืองผาปูน ซึ่งก็มีถนน ประปา ไฟฟ้า โรงพยาบาล โรงเรียน เหมือนเขตเมืองอื่น ๆ ในพม่า”
“ทั้งสองที่นี้ไม่ห่างกันเท่าไหร่ นั่งเรือจากผาปูนมาเดปู่โนก็ 2-3 ชั่วโมง แต่เหมือนเราอยู่คนละโลก เพราะเมื่อเราอยู่ผาปูน เราขี่มอเตอร์ไซค์ฝั่งขวาและใช้เงินพม่า แต่เมื่อเรานั่งเรือถึงเดปู่โน่ เราจะวิ่งรถทางซ้ายเหมือนประเทศไทย และใช้เงินไทยเป็นหลัก ผมคิดว่านี่อธิบายอะไรได้มาก”
“เรื่องทั้งหมดมันไม่ได้เกิดขึ้นตอนที่ KNU พยายามยึดฐานทัพพม่าแล้วก็มีเลยการตอบโต้ด้วยการทิ้งระเบิดหรอก ชาวบ้านที่นี่ถูกกระทำมานานมากแล้ว และสิ่งที่ KNU พยายามทำก็คือปิดเส้นทางส่งเสบียงมาฐานทัพพม่าที่เข้ามาตั้งเต็มไปหมด ซึ่งถ้าหากฐานทัพพม่าพวกนี้ไม่ได้รับความช่วยเหลือจากทางอื่นละก็ ทหารก็จะอยู่ไม่ได้ แล้วก็ต้องยอมกลับออกไป”
“ทหารบางคนไม่ได้เป็นคนพม่าด้วยซ้ำ เขาไม่ได้อยากถูกส่งมาที่นี่ แต่การจะอ้างว่าทุกอย่างแค่เป็นการทำตามคำสั่งนั่นก็ฟังไม่ขึ้น เพราะถ้าเขามีสำนึกที่ถูกต้อง ผมคิดว่าเขาก็มีสิทธิจะเลือกไม่ทำตามหน้าที่ที่ไม่ถูกต้องนั่น และหนีไปเสียก็ได้”
บันทึกไว้เมื่อ 29 มีนาคม 2564
ภาพประกอบ ผู้พลัดถิ่นในมื่อตรอและเยาวชนในชุมชน ก่อนการโจมตีทางอากาศครั้งแรก 27 มีนาคม 2564 โดย ซอ มอท
